Elements of the Yiddish Hagode


In Hebrew letters, translation, and transliteration
מַה נִשתַּנָה - די פֿיר קשיות

Ma Nishtano: Di Fir Kashes
Ma Nishtano: The Four Questions

מַה נִשתַּנָה הלַילָה הזה מכּל הלֵילות? פֿאַר וואָס איז די דאָזיקע נאַכט פֿון פּסח אַנדערש פֿון אַלע נעכט פֿון אַ גאַנץ יאָר? Ma nishtano halaylo haze mikol haleyloys? Far vos iz di dozike nakht fun peysakh andersh fun ale nekht fun a gants yor?
Why is this night different from all other nights of the year?
1. שֶבכָל הלֵלות - אַלע נעכט מעגן מיר עסן סײַ חמץ סײַ מצה. אָבער הלַילָה הזה - אין דער דאָזיקער נאַכט - נאָר מצה? 1. Sheb'khol haleyloys - ale nekht megn mir esn say khomets, say matse, ober halaylo haze - in der doziker nakht - nor matse?

1. On all other nights we eat bread or matsah, but on this night - only matsah.

2. שֶבכָל הלֵלות - אַלע נעכט עסן מיר כּלערליי גרינסן. אָבער הלַילָה הזה - אין דער דאָזיקער נאַכט - בלויז ביטערע קרײַטעכער? 2. Sheb'khol haleyloys - ale nekht esn mir kolerley grinsn, ober halaylo haze - in der doziker nakht - moror - bloys bitere kraytekher?

2. On all other nights we eat various herbs, but on this night - we eat only bitter herbs.

3. שֶבכָל הלֵלות - אַלע נעכט דאַרפֿן מיר אײַנטונקען אפֿילו איין מאָל אויך ניש. אָבער הלַילָה הזה - אין דער דאָזיקער נאַכט - טונקען מיר אײַן צוויי מאָל? 3. Sheb'khol haleyloys - ale nekht darfn mir nit ayntunken afile eyn mol oykh nit, ober halaylo haze - in der doziker nakht - tunken mir ayn tsvey mol?

3. On all other nights we do not dip even once, but on this night - twice.

4. שֶבכָל הלֵלות - אַלע נעכט קענען מיר עסן סײַ זיצנדיק גלײַך, סײַ אָנגעלענט. אָבער הלַילָה הזה - אין דער דאָזיקער פּסח-נאַכט - עסן מיר אַלע אָנגעלענט? 4. Sheb'khol haleyloys - ale nekht kenen mir esn say zitsndik glaykh, say ongelent, ober halaylo haze - in der doziker peysakh-nakht - esn mir ale ongelent?

4. On all other nights we eat sitting upright or reclining, but on this night we all recline.


מֻה אַספּרֻה

Mu Asapru
מֻה אַספּרֻה, מֻה אַדַברֻה, אותך, אותך יומ-טובֿ'אַריע
ווער קען רעדן, ווער קען זאָגן, וואָס די איינס באַטײַט, וואָס די איינס באַטײַט?
איינער איז דאָך גאָט, און גאָט איז איינער, און ווײַטער קיינער.
...
מֻה אַספּרֻה, מֻה אַדַברֻה, אותך, אותך יומ-טובֿ'אַריע
ווער קען רעדן, ווער קען זאָגן, וואָס די דרײַצן באַטײַט, וואָס די דרײַצן באַטײַט?
דרײַצן איז בר-מצווה
און צוועלף זענען די שבֿתּים
און עלף זענען די מידות
נײַן חדשים טראָגט מען
דער אַכטער טאָג איז מילה
סעקס זענען משניות
פֿינף זענען די חומשים
פיר זענען די אימהות
דרײַ זענען די אבֿות
צוויי זענען די לוחות
און איינער איז דאָך גאָט, און גאָט איז איינער, און ווײַטער קיינער.

You can hear versions of this sung by Theo Bikel on Youtube and by Pripetshik-zingers @ Yugntruf Yidish-vokh, 2002.
אויפֿן ניל Afn Nil
Afloat in the Nile
ווערטער: א. רייזען. מוזיק: מיקל געלבאַרט (Words: A. Reisen, Music: Mikl Gelbart)
שווימט דאָס קעסטל אויפֿן טײַך Shvimt dos kestl afn taykh
אויפֿן גרויסן ניל Afn groysn nil
שווימט דאָס קעסטל רויִק גלײַך Shvimt dos kestl ruik glaykh
שווימט דאָס קעסטל שיטל Shvimt dos kestl shtil
און די כוואַליעס גייען שטיל Un di khvalyes geyen shtil
גייען צאַרט אול לינד Geyen tsart un lind
וו זיי וואָלטן היטן זיך Vi zey voltn hitn zikh
טאָן אַ לײַד דעם קינד Ton a layd dem kind
שווימט דאָס קעסטל אויפֿן טײַך... Shvimt dos kestl afn taykh ...
אָ די כוואַליעס זײַנען דאָך O di khvalyes zaynen dokh
ניט ווי פּרעה שלעכט Nit vi pare shlekht
ניט דערטרינקען וועלן זיי Nit dertrinkn veln zey
משיח'ן פֿון קנעכט Moshiakh'n fun knekht
שווימט דאָס קעסטל אויפֿן טײַך... Shvimt dos kestl afn taykh ...

דיינו

Dayenu
It Would Have Been Enough

וואָלטן מיר נאָר פֿון מצרים
גליקלעך אויסגעלייזט געוואָרן
נאָר דער ים זיך נישט געשפּאָלטן
דיינו
וואָלט דער ים זיך שוין געשפּאָלטן
נאָר אים דורכגיין אין דער טרוקן
וואָלט אונדז דעמאָלט נישט געגאָלטן
דיינו
וואָלטן מיר אים שוין אַריבער
נישט געקענט נאָר איבערקומען
פֿערציק יאָר אין גרויסן מידבר
דיינו
וואָלטן מיר די פֿערציק יאָר שוין
אין דעם מידבר דורכגעקומען
און קיין מן דאָרט נישט געפֿונען
דיינו

Yiddish Peysakh Links:


Please send us feedback at this email address: radio (@t) yv.org

The Yiddish Voice <radio (@t) yv.org>
Broadcast Weds, 7:30 p.m., WUNR 1600 AM/Brookline
The Yiddish Voice c/o WUNR, 160 N. Washington St., Boston, MA 02114
Copyright (c) 1995-2022 The Yiddish Voice <radio (@t) yv.org>. All Rights Reserved.